Cảng HKQT Nội Bài duy trì thường xuyên và tích cực công tác kiểm soát vật ngoại lai (Foreign Object Debris - gọi tắt là FOD) đảm bảo an toàn bay.

Đảm bảo tuyệt đối an toàn bay là mục tiêu sống còn của một cảng hàng không, sân bay. Do đó, việc kiểm soát tốt vật ngoại lai (FOD) luôn phải được chú trọng. Tại Cảng HKQT Nội Bài, công tác kiểm soát FOD nói riêng và đảm bảo an toàn hoạt động bay nói chung là một trong những nhiệm vụ được ưu tiên hàng đầu. Từ Luật, Nghị định, Thông tư về quản lý, khai thác Cảng hàng không, Cảng HKQT Nội Bài đã cụ thể hóa các nội dung chi tiết về công tác kiểm soát FOD tại “Quy định an toàn Cảng HKQT Nội Bài”, triển khai đến từng bộ phận, cá nhân người lao động làm việc trên khu bay.

Những biện pháp kiểm soát FOD của Cảng HKQT Nội Bài

Tiến hành vệ sinh khu bay, thu gom FOD thường xuyên 24/7: Đội Môi trường khu bay - Trung tâm Khai thác khu bay Nội Bài – là đơn vị trực thuộc Cảng HKQT Nội Bài hoạt động trên khu bay - tổ chức vệ sinh khu bay, thu gom FOD thường xuyên tại tất cả các vị trí sân đỗ tàu bay, đường lăn, đường cất hạ cánh. Đội có 21 nhân viên, chia thành 03 ca làm việc xuyên suốt 24/7. Ngoài ra hệ thống camera giám sát với các màn hình theo dõi đặt tại phòng trực Trung tâm điều phối khai thác AOCC phát huy hiệu quả trong việc theo dõi, giám sát mọi hoạt động trên khu bay.

Kiểm tra định kỳ việc tuân thủ của các đơn vị hoạt động trên khu bay: định kỳ thứ Năm hàng tuần, Cảng HKQT Nội Bài phối hợp với các đơn vị hoạt động tại Cảng tổ chức Đoàn kiểm tra chuyên sâu về công tác kiểm soát FOD của các đơn vị hoạt động trên khu bay, kịp thời phát hiện các vấn đề tồn tại và giám sát công tác khắc phục của các đơn vị liên quan.

Kiểm tra đột xuất: Công tác kiểm tra, kiểm soát FOD được tiến hành đột xuất khi có sụ vụ và trước khi phục vụ các chuyến bay chuyên cơ. Khi có vụ việc liên quan đến FOD (tàu bay bị rách lốp, thủng lốp, phát hiện FOD trên khu bay vv…), các đơn vị của Cảng HKQT Nội Bài sẽ phối hợp với Cảng vụ hàng không miền Bắc tổ chức đoàn kiểm tra theo lộ trình di chuyển của tàu bay nhằm nhanh chóng phát hiện nguyên nhân và FOD (nếu có), lập biên bản vụ việc và biện pháp khắc phục nhằm đảm bảo tuyệt đối an toàn bay; Đồng thời căn cứ theo mức độ của sự vụ để tổ chức các buổi họp rút kinh nghiệm để nâng cao nhận thức của người lao động trên khu bay.

Về phương tiện, cách thức kiểm soát FOD: Trung tâm Khai thác Khu bay Nội Bài được trang bị 04 xe quét hút FOD; 03 thảm quét và 01 thiết bị bằng nam châm để hút FOD kim loại; Các phương tiện nói trên vận hành liên tục, thường xuyên và phủ kín tại các vị trí trong khu bay nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường, kiểm soát FOD tại khu bay. Thêm vào đó, tại các vị trí cửa ra máy bay khu vực sân đỗ tàu bay và các vị trí dễ nhận biết khác trong khu bay, Cảng HKQT Nội Bài bố trí nhiều thùng đựng FOD chuyên biệt để các đơn vị, nhân viên nhanh chóng thu gom và tập trung FOD đúng nơi quy định. Đáng lưu ý, trong tất cả các kế hoạch kiểm tra FOD, ngoài hệ thống xe quét hút, thổi FOD thì còn có các kíp nhân viên kiểm tra trực quan, thu gom các FOD mà phương tiện, trang thiết bị không hút được.

Ngoài ra, nhằm huấn luyện, nâng cao nhận thức về văn hóa an toàn hàng không của toàn thể người lao động làm việc tại sân bay Nội Bài, Cảng đã xây dựng và tổ chức phổ biến, tuyên truyền về FOD đến các đơn vị hoạt động trong và ngoài Cảng. 

Trách nhiệm của các đơn vị hoạt động, khai thác thường xuyên trong khu bay.

Tại khu bay Cảng HKQT Nội Bài có nhiều đơn vị cùng hoạt động như: Công ty phục vụ mặt đất, Công ty cung cấp nhiên liệu tàu bay, Công ty sửa chữa tàu bay… Theo quy định của pháp luật hiện hành, các đơn vị hoạt động trong khu bay chịu trách nhiệm kiểm soát chặt chẽ vấn đề vệ sinh môi trường và FOD trong phạm vi quản lý của đơn vị. Hàng tuần, Cảng HKQT Nội Bài tổ chức kiểm tra đảm bảo các đơn vị tuân thủ chặt chẽ các quy trình, quy định.

Thông tư 29/2021/TT-BGTVT quy định rõ trách nhiệm của các đơn vị hoạt động, khai thác thường xuyên trong khu bay:

Phải có quy trình kiểm soát, phối hợp với người khai thác cảng hàng không, sân bay kiểm soát việc phát sinh FOD tại khu vực tập kết phương tiện, trang thiết bị do đơn vị quản lý và các khu vực hoạt động khác trong khu bay.

Phương tiện, trang thiết bị hoạt động trong khu bay phải được kiểm tra, bảo đảm các đồ vật, dụng cụ mang theo không được rơi, văng ra ngoài; phải có ký hiệu nhận diện của đơn vị quản lý, sử dụng.

Nhân viên trực tiếp phục vụ tàu bay trước và sau khi phục vụ có trách nhiệm kiểm tra vị trí đỗ tàu bay, thu dọn FOD phát sinh trong quá trình phục vụ tàu bay tại vị trí đỗ tàu bay.

 Tuyên truyền, thông báo cho người của cơ quan, đơn vị làm việc trên khu bay thu gom và để vật ngoại lai vào thùng đựng FOD theo đúng quy định; không bỏ rác sinh hoạt thu gom từ văn phòng làm việc, trên tàu bay, vật tư còn lại sau khi phục vụ tàu bay vào các thùng đựng FOD bố trí tại khu bay.

FOD là gì? có nguồn gốc từ đâu và ảnh hưởng đến an toàn bay ra sao?

FOD bao gồm bất kỳ vật thể nào xuất hiện trên khu bay mà có khả năng/nguy cơ gây thương tích cho con người, gây thiệt hại cho trang thiết bị, phương tiện và tàu bay. Có nhiều nguồn gây ra FOD như từ trang thiết bị, phương tiện, từ con người, cũng có thể là từ môi trường, thời tiết, động vật hoang dã. 

Vật ngoại lai FOD được chia làm khá nhiều loại từ những thứ mà chúng ta sẽ chẳng bao giờ nghĩ chúng có thể gây hại: Một chiếc bút, chìa khóa vô tình đánh rơi trong khu bay; một cái tag hành lý bị rời ra; một chai nước bị bỏ lại; một chiếc bánh xe va li; một con ốc thất lạc; một cành cây vô tình bị đổ; những vật liệu, phế thải xây dựng không được dọn sạch kỹ càng; Đến những thứ phức tạp như linh kiện tàu bay, linh kiện của phương tiện, trang thiết bị hoạt động và làm việc ở khu bay… Tất cả đều là những mối nguy đối với hoạt động khai thác trong khu bay. Chúng không chỉ tăng chi phí bảo trì và khai thác vận hành vì có thể làm rách, hỏng lốp tàu bay, hư hỏng động cơ, hư hỏng linh kiện của tàu bay …mà còn đã từng gây những tai nạn thảm khốc trong lịch sử ngành hàng không khi khiến tàu bay bị cháy nổ.

Sau một số vụ tàu bay bị cắt lốp gần đây, Bộ Giao thông vận tải đã có chỉ đạo khẩn, Cục Hàng không Việt Nam đã chủ trì họp và quán triệt đến các đơn vị liên quan. Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam cũng vừa ban hành chỉ thị yêu cầu các Cảng hàng không trực thuộc tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá tình trạng hoạt động của đường cất hạ cánh, đường lăn…

Bài và ảnh: Cảng HKQT Nội Bài